'Forum voor
nederlandse politiek'
Naar de hoofdbladzijde van Heemland
HEEMLAND NUMMER 16 - 2000
FISCALE DISCRIMINATIE VAN HUURDERS
Nieuwe
belastingstelsel ten gunste van de gefortuneerde burgerij
In de vorige nummers heb ik uitvoerig bericht over de de slechte,
dure nieuwbouw, over de kunstmatige prijsopdrijving van wonen
voor huurders en kopers en over het slechte belastingplan voor
'de 21ste eeuw' van het neoliberale duo Zalm-Vermeend. Ondanks
onze brandbrief aan Tweede Kamerfracties inzake de Wet
Inkomstenbelasting 2001 zijn we er niet in geslaagd de heren tot
inkeer te brengen om huurders bij vermogensopbouw gelijkwaardig
te behandelen aan eigen woningbezitters en om mensen een ruimere
algemene fiscale lijfrenteaftrekmogelijkheid te geven
onafhankelijk van een door belastingplichtige aan te tonen
'pensioentekort'. Wel wordt de AOW-franchise, het bedrag
waarboven pensioenopbouw is toegestaan, verlaagd en blijft er een
kleine lijfrenteaftrek voor iedereen van E 1.000,00, dit is rond
f 2.200,- in plaats van de ruim f 6.000,- van thans (in de 1ste
tranche van het huidige stelsel). Indien men jong is, kan men met
zo'n bedrag nog heel wat opbouwen aan pensioen. Het is voor hen
meer dan helemaal niks. Vooral mensen met hoge inkomens en
kostbare huizen zullen fiscaal volop kunnen profiteren van het
nieuwe belastingstelsel. Minister Zalm houdt er de absurde
kronkelredenering opna, dat het bezit van een eigen huis
noodzakelijk is om een dak boven je hoofd te hebben en dus geen
vermogensbestanddeel zou zijn. Als er nu enig belegd vermogen in
het verleden redelijk waardevast was, dan was dat wel een eigen
huis met dito woonzekerheid en bestaansveiligheid!
Huurders komen er
bekaaid af dankzij 'paars' en 'christelijk'
Om huurders voor dit gemis aan vaststaand vermogen en/of
vermogensopbouw in het eigen huis fiscaal te compenseren door een
extra vrijstellling voor huurders (ten bedrage van de gemiddelde
huidige prijs voor een goede nieuwbouwwoning) van het vermogen in
box 3 (en voor eigenaren voor de resterende hypotheekschuld),
ontbrak het ten ene male aan politieke wil bij de paarse
partijen, - de PvdA is tussentijds nog expliciet van onze
voorstellen om huurders tegemoet te komen op de hoogte gesteld -,
en helaas ook bij het CDA en de kleine christelijke fracties.
Over fiscale discriminatie van huurders in de vermogenssfeer
gesproken! Als het CDA zich nu eens had willen profileren als
'middenpartij' voor de middengroepen dan had ze het bij deze
belastingherziening kunnen doen door het voor huurders en kopers
van nu met hoge woonlasten op te nemen! Op de vragen van de SP
die als enige fractie in de Tweede Kamer deze ongelijke
behandeling zeer voorzichtig aan de orde stelde maar niet
doorzette, gaf Zalm in zijn antwoord aan Marijnissen de gratuite
boodschap mee aan huurders om maar alsnog de extreem dure
koopwoningmarkt op te strompelen in welke omstandigheden ze ook
verkeren. De koopprijzen zijn zo extreem dat de meeste jonge
mensen en ex-huurders zonder financiering van hun woning met
deels aflossingsvrije hypotheken waar de banken mee mogen leuren,
geen huis kunnen kopen; voor ouderen is het nagenoeg ondoenlijk.
Dat de SP zich niet harder in deze zaak opstelde, verwondert mij
niet; deze partij kent onder haar kiezers maar heel weinig
middenklassers. Ze vreest waarschijnlijk bij een hardere
opstelling door de arme achterban niet goed begrepen te worden en
bij haar socialistisch denkende partijkader verkeerd over te
komen bij opkomen voor middengroepen. Toch toonde de SP wel lef
dat ze het aangekaart heeft.
Sociale tweedeling
tussen woningbezitters en huurders fiscaal bekrachtigd
De fiscale tweedeling van de bevolking in eigenwoning-bezitters
en huurders had voorkomen kunnen worden door de eigen woning
zondermeer als vermogen in box 3 te belasten na aftrek van de
resterende hypotheekschuld en ongeacht de waarde van de woning,
en alsdan het huurwaardeforfait, straks eigenwoningforfait
genoemd, af te schaffen. Een wettelijk tweedeling van de
bevolking in arm en rijk was dan vermeden geworden, en
middenklassers zonder eigen woning zouden niet als enige de dupe
worden door de directe extra fiscale belasting, boven de karige
vrijstelling van f 37.463,- per belastingplichtige, met 1,2 % van
het 'vermogen' in box 3. Een fiscaal gelijke, veel ruimere
vrijstelling over de waarde van alle vermogen inclusief de waarde
van de eigen woning, overeenkomstig de huidige
vermogensvrijstelling van f 250.000,- voor samenwonenden (gezien
de huizenprijsexplosie te verruimen tot f 500.000,-), lag in de
rede. Maar nee, de huurder met wat vermogen betaalt straks meteen
f 2.100,- meer belasting dan nu.
Om deze hele belastingoperatie blijft de walm hangen opgesteld te
zijn met de zeer opzettelijke bedoeling om de gezeten burgerij
met hun afbetaalde, hypotheekvrije huizen, gekocht in vroegere
tijden en betere omstandigheden, volop te ontzien in hun bezit
(het successierecht voor rijke families wordt straks nog
versoepeld) en hiervoor andere belastingplichtigen, huurders en
kopers van nu, op te laten draaien. Voor deze zijn de woonlasten
meestal torenhoog en ze blijven dat. Buitengewoon kwalijk is dat
koud na de aanvaarding van de Wet Inkomstenbelasting 2001 in de
Tweede Kamer uitgerekend de minister zelf komt met z'n losse
flodder om het eigenwoningforfait voor afbetaalde woningen af te
schaffen omdat hij deze belastingheffing 'sneu' vindt voor deze
boffers met een hypotheekvrij eigen huis!; (voor huurders is niks
sneu). En stuitend is dat het juist het CDA is dat fiscaal nog
scheutiger voor de hoge inkomens wil zijn. Bij monde van
CDA-kamerlid Reitsma wordt Zalm verweten dat deze 'parlementair
vandalisme' pleegt omdat dit 'aardige ideetje' voor de
gefortuneerden huizenbezitters van hemzelf, van het CDA afkomstig
is. VVD-fractie-voorzitter Dijkstal en Zalm vinden prompt het CDA
vanwege z'n onverbloemde steun aan de nieuwe belastingwetgeving
waardig om met de VVD samen in de volgende regering te gaan
zitten; de geld-liberalen in vrijage met de welvarende
christelijke burgerij.
Een onwerkelijke
vertoning van politiek schimmenspel
Wie de behandeling in het parlement gevolgd heeft moet versteld
staan van de krank-zinnige vaart waarmee deze fiscale wetgeving
die iedereen raakt, erdoorheen is gejaagd zonder noemenswaardige
publieke discussie. De grote partijen in dit land hebben het van
meet af aan weten te depolitiseren met stilzwijgende instemming
van het CDA. Alsof deze belastingherziening geen politieke
afwegingen en vragen om een eerlijker verdeling van fiscale
lasten verdiende? Alleen SP en GL roerden zich en stemden tegen.
Hen werd verweten zich buiten de werkelijkheid te hebben begeven.
Maar over welke werkelijkheid wordt dan eigenlijk gesproken; niet
de werkelijkheid van de doorsnee belastingplichtige. Jarenlang
staan huurders bloot aan forse huurverhogingen, vaak kunnen ze
niet eens huren zonder een contract te moeten tekenen waarin ze
zich bij voorbaat hierbij neer moeten leggen, anders gaat de huur
gewoon niet door. De vrijheid van wonen is in dit land
aanzienlijk beperkt door regels en schaarste. Voor de modale tot
driemaal modale inkomensgroepen is wonen schandalig duur zowel
bij huur als bij koop; dat is de echte werkelijkheid voor
miljoenen huishoudens in huur- en koopwoningen zonder subsidies.
Ons commentaar op deze
belastingherziening
Indien dit parlement huurders nog enigszins had willen
tegemoetkomen in hun sociale mobiliteit, was de slechtste zet wel
de recente aanvaarding van het belastingstelsel van Zalm-Vermeend
met z'n fiscale discriminatie van huurders in hun
vermogensopbouw. Toch wordt voorzien dat "wetenschappelijk
front uiteindelijk bres zal slaan in politieke beschermingswal
rond het eigen huis" na te lezen in "Kloof tussen
politiek en logica voorlopige redding huiseigenaar" van D.P.
Schiethart. "Wie niet aan de voorwaarden voor huursubsidie
voldoet, zit als huurder aan alle kanten klem: geen fiscale
voordelen en, in de hausse op de huizen-markt misschien nog wel
erger, geen fiscaal bevoordeelde vermogensopbouw.", aldus de
fiscalist (Financieel Dagblad, 9 oct 1999). Wellicht wil de
Woonbond, als deze huurdersvereniging niet sociaal-eenzijdig is,
proefprocessen starten om de fiscale discriminatie van huurders
bij het Europese Hof te laten vernietigen? Groot wordt het
fiscale voordeel voor verhuurders wier huuropbrengst onbelast
wordt, (niet belast in box 1).
Linda Gouderak e.a.
Terug naar boven,
naar de inhoudsopgave,
of naar de Heemland Hoofdbladzijde
Wilt een bijdrage aan dit
forum leveren? U kunt Heemland een e-postbericht sturen:
Klik hier
Bladzijde samengesteld op 8 juli 2000